พระเครื่องไทย เป็นเหมือนประวัติศาตร์ชาติไทย พระเครื่องเป็นมรดกทางวัฒนธรรม เป็นภูมิปัญญา ที่อยู่คู่มากับสังคมไทย มาตั้งแต่ในสมัยอดีต พระเครื่องสร้างขึ้นด้วยความศรัทธาเคารพ เพื่อระลึกถึงพระพุทธเจ้า แรก ๆ พระเครื่องสร้างเป็นรูปเคารพของพระพุทธเจ้า สำหรับสืบทอดอายุพระศาสนา ส่วนมากเมื่อสร้างแล้วก็จะเอาบรรจุไว้ในสถูปเจดีย์ ในพระอุโบสถ ไม่มีการนำกลับบ้าน เพราะผู้สร้างพระเครื่องหวังเพื่อเอาบุญสืบพระพุทธศาสนาเป็นหลัก ข้อมูลพระเครื่องกับสังคมไทยได้รับการถ่ายทอดจาก ร้านไมตรีพระเครื่อง ผู้เชี่ยวชาญด้านพระเครื่อง พระบูชา ถึงเรื่องราวความเป็นมาของพระเครื่องไทย
ในยุคแรกของการสร้างพระนั้น แบ่งเป็นออกเป็น 2 ประเภท ตามเนื้อมวลสารของวัสดุที่ใช้สร้าง
เนื้อดิน คือ ดินเหนียวผสมกับมวลสารศักดิ์สิทธิ์ต่าง ๆ เช่น อัฐิธาตุ ดอกไม้ ขี้เถ้าธูป ขี้ผึ้งจากเปลวเทียน ฯลฯ พระเนื้อดินยังแบ่งได้อีก 2 ชนิด คือ
- แบบที่ผ่านการเผาไฟ เรียกว่า พระดินเผา
- แบบที่ไม่ได้นำมาเผาให้แห้ง เรียกว่า พระดินดิบ โดยจะรอให้เนื้อพระแห้งเอง แต่ไม่คงทนเหมือนกับพระที่ผ่านการเผา
เนื้อโลหะ เช่น ดีบุก ตะกั่ว หรือที่วงการเรียกว่า เนื้อชิน เนื้อสัมริด โดยจะพบในพระกรุต่าง ๆ
พิมพ์ที่เก่าแก่ที่สุดที่ขุดค้นพบในเมืองไทยมีอยู่ 2 ชนิด คือ พระรอดและพระพิมพ์เม็ดกระดุมศรีวิชัย
ยุคที่ชาวบ้านเริ่มนำพระกลับไปบูชาที่บ้าน
ยุคหลังมาการสร้างพระเครื่องจะมีการนำกลับไปบูชาที่บ้านหลังจากเหลือที่บรรจุกรุแล้ว ในยุคนี้ยังไม่มีการซื้อขาย พระที่สร้างแล้วก็จะแจกให้ผู้มาร่วมทำบุญที่วัด ตามบ้านเรือนเริ่มมีพระเครื่องเก็บไว้ที่บ้านจากยุคนี้ พระที่สร้างในระยะต่อมาคือ
พระรอด นั้นสร้างขึ้นราว พ.ศ. 1200 ในยุคนครหริภุญชัยย มีเจ้าผู้ครองนครคือพระนางจามเทวี พระรอดจัดสร้างขึ้นโดยฤาษีสององค์คือ “วาสุเทพฤาษีและสุกกทันตฤาษี” สร้างด้วยเนื้อดินเผา ว่ากันว่ามีจำนวนการสร้างมากถึง 84000 องค์ เมื่อสร้างเสร็จได้ทยอยไปบรรจุไว้ตามพระเจดีย์ตามวัดต่าง ๆ ที่วัดมหาวันได้รับการบรรจุมากที่สุด
พระพิมพ์เม็ดกระดุมศรีวิชัย เป็นพระกรุดังของทางภาคใต้ ขุดพบที่ กรุเขาศรีวิชัย อ.พุนพิน จ.สุราษฎร์ธานี อายุความเก่ากว่า 1,000 ปี เป็นพระเนื้อดินดิบ ด้านหน้าเป็นรูปพระพุทธเจ้าด้านหลังอูมนูน มีลักษณะคล้ายเม็ดกระดุม
พระกรุเป็นพระที่ฆราวาสร่วมสร้าง
พระสกุลกำแพง เช่น พระกรุนี้ขุดพบ บริเวณทุ่งกว้างที่มีชื่อว่า “ลานทุ่งเศรษฐี” หรือที่โบราณเรียกว่า “เมืองนครชุมเก่า” บริเวณลานทุ่งเศรษฐีอันกว้างใหญ่นี้ ได้ปรากฏว่ามีซากโบราณสถานอยู่มากมาย จึงมีการขุดค้นพบพระ พระที่พบในกรุนี้มี พระซุ้มกอ พระลีลาเม็ดขนุน พระกำแพงเปิดโลก ฯลฯ พระสกุลนี้ส่วนมากนิยมสร้างด้วยเนื้อดินเผา พระสมัยลพบุรี พระสมัยสุโขทัย พระสมัยอยุธยา พระสมัยกรุงรัตนโกสินทร์
พระที่ตกทอดมาจากบรรพบุรุษ
สมัยพ่อ แม่ ปู่ ย่า ตา ยาย ท่านเป็นชาวพุทธที่ชอบการเข้าวัดทำบุญ การไปวัดทำบุญทุกครั้งก็จะได้พระกลับมาจากวัด เพื่อเอามาบูชาที่บ้าน พอหลาย ๆ ปี พระเครื่องที่บ้านก็มีจำนวนมากขึ้น ๆ ทั้งพระเครื่องและพระบูชา เมื่อพระมีจำนวนเพิ่มขึ้น ทำให้การบูชาดูแลพระเครื่องทำได้ไม่ทั่วถึง ทุกปีต้องเอามาทำความสะอาด สรงน้ำพระ พอพระเครื่องพระบูชาตกทอดมาถึงลูกหลาน ลูกหลานบางบ้านก็เป็นคนรุ่นใหม่ ไม่ได้สนใจดูแลพระเครื่องเท่าที่ควร บางคนก็คิดว่าพระเยอะแล้วกราบไหว้ไม่ทั่วถึงเกรงว่าจะเป็นบาป ก็แนะนำว่าให้ปล่อยพระเครื่องออกให้คนที่ศรัทธาไปบูชาต่อจะดีกว่า ก็ขอแนะนำร้านไมตรีพระเครื่อง รับเช่าพระเครื่อง พระบูชา เห็นว่ามีบริการับเช่าพระถึงบ้านด้วย ลองติดต่อไปพูดคุยดู
